Częste przyczyny bólu, kontuzji w obszarze biodra

Biodro składa się z wielu elementów. Między innymi są to jak:

• kość udowa

• kość biodrowa

• staw biodrowy

• kaletki

• ścięgna

• mięśnie

Wiele z elementów biodra odgrywa istotną rolę w codziennej aktywności. To wiąże się z obciążeniami, które przekraczają wytrzymałość struktur kostno-stawowych, to z kolei bezpośrednio związane jest z ryzykiem kontuzji. Urazy w obszarze biodra często dotyczą sportowców.

Ból, który powstał w wyniku urazu nie musi być wynikiem złamania kości udowej, częściej jest to uraz tkanek okołostawowych. Ból w obszarze stawu biodrowego może oznaczać:

1. Złamanie kości biodra, złamanie kości udowej – np. głowa kości udowej, krętarz większy lub krętarz mniejszy

2. Złamanie zmęczeniowe kości w obszarze biodra

3. Złamanie awulsyjne – np. kolca biodrowego

4. Uszkodzenie kaletki maziowej krętarza lub mięśnia lędźwiowo-biodrowego

5. Naderwanie mięśnia lub ścięgna – np. mięśni rotatorów

6. Ucisk na nerw lub uwięźnięcie

7. Uszkodzenie w obszarze pasma biodrowo-piszczelowego

8. Uszkodzenia w obrębie stawu biodrowego

Urazy, kontuzje, ból w okolicy biodra to zagadnienie dość szerokie. W tym artykule skoncentrujemy się na wybranych przyczynach bólu w obszarze stawu biodrowego.

1. ZŁAMANIE W OBSZARZE STAWU BIODROWEGO, BIODRA 

Złamanie biodra – kto najczęściej choruje?

• Złamanie szyjki kości udowej u osób starszych

Wraz z upływem czasu kości stają się mniej wytrzymałe i są mniej odporne na pęknięcia i złamania.

Konsekwencją tych procesów jest to, że właśnie osoby starsze często są w grupie ryzyka.

Do złamania biodra dochodzi najczęściej podczas upadku lub w wyniku potknięcia, przy działaniu nawet niewielkiej siły. Problem dotyczy często osób w wieku ok. 70 lat.

• Złamanie szyjki kości udowej u osób młodych

U osób młodych rzadko dochodzi do złamania szyjki kości udowej.

Natomiast jeśli złamanie szyjki kości udowej pojawia się u młodej osoby, to najczęściej wskazuje na istotny problem, taki jak:

• słaba struktura kości np. osteopenia
• choroba nowotworowa
• anemia

Warto zaznaczyć, że u osób o bardzo niskiej aktywności fizycznej kości mogą być kruche i do urazu może dojść niezależnie od wieku – zauważa Paweł Czarnocki

• Złamanie kości udowej u sportowców

Podczas treningów sportowcy dość intensywnie eksploatują ciało, w tym również staw biodrowy. Kontuzja może przydarzyć się nawet osobom bardzo aktywnym fizycznie, uraz biodra jest jednym z przykładów. Uraz ten jest najczęściej wynikiem błędów w treningu lub diecie sportowca.

Zdarza się, że dochodzi do złamania zmęczeniowego szyjki kości udowej. Co charakterystyczne – złamanie to pojawia się bez urazu czy kontuzji, a jest wynikiem powtarzających się zmian przeciążeniowych biodra.

• Złamanie kości udowej a płeć

W grupie osób starszych, na złamanie kości udowej bardziej narażone są kobiety, u których problem często jest powiązany ze zmianami hormonalnymi.

Złamanie biodra – objawy

Objawy złamania szyjki kości udowej:

• kończyna ułożona jest w rotacji zewnętrznej
• skrócenie kończyny
• ból w pachwinie zwłaszcza przy próbie ruchu
• obniżona ruchomość biodra
• może pojawić się obrzęk, zasinienie, krwiak

Gdy słyszymy „złamanie biodra” to najczęściej dotyczy to złamania szyjki kości udowej lub złamań przezkrętarzowych. To częste urazy, szczególnie u osób po 70. roku życia – komentuje Paweł Czarnocki

Złamanie biodra – diagnoza

Tak jak przy każdym innym złamaniu – jeśli istnieje ryzyko, że doszło do złamania, to należy natychmiast udać się na SOR lub do lekarza, gdyż czas rozpoczęcia leczenia ma bardzo duże znaczenie.

Złamanie biodra – badanie RTG, Tomografia Komputerowa

Najczęściej wystarczającym badaniem obrazowym jest RTG, które wykonuje się w ułożeniu przednio-tylnym, czasami również osiowym.

Jeśli zakres złamania jest poważny i są wątpliwości to można również wykonać tomografię komputerową.

Złamanie biodra – leczenie i fizjoterapia w Krakowie

Kluczowym elementem jest unieruchomienie uszkodzonego obszaru ciała. To działanie zabezpiecza przed ryzykiem potencjalnych powikłań.

Po operacji najczęściej już w pierwszej dobie następuje pionizacja. Fizjoterapeuta dostosowuje fizjoterapię w zależności od etapu leczenia oraz postępów Pacjenta. Terapeuta dobiera ćwiczenia i typ obciążenia oraz cały czas kontroluje przebieg terapii.

Fizjoterapia po złamaniu biodra nastawiona jest na odzyskanie przez Pacjenta optymalnego poziomu sprawności. Warto zaznaczyć, że nie zawsze można uzyskać sprawność sprzed urazu.

Przy złamanym biodrze sprawdza się:

• kinezyterapia, która zmieniana jest na każdym etapie leczenia
• fizykoterapia, zwłaszcza biostymulacyjna oraz elektroterapia
• masaż i terapia manualna tkanek

Złamania w obszarze biodra – powikłania

Podobnie jak przy każdym załamaniu, również i tutaj mogą pojawić się powikłania.

Jest wiele zmiennych, które mogą przyczynić się do powikłań. Typ i zakres złamania, poziom aktywności, wiek inne choroby Pacjenta – to wszystko może mieć wpływ na:

• brak zrostu kości
• przykurcz mięśni
• ograniczenie ruchomości w stawie
• pojawienie się zmian zwyrodnieniowych
• powstanie stawów rzekomych
• martwica głowy kości udowej
• zakrzep, zator

2. BÓL BIODRA A ZŁAMANIE ZMĘCZENIOWE SZYJKI KOŚCI UDOWEJ

Złamanie zmęczeniowe szyjki kości udowej – co to właściwie jest?

Złamanie najczęściej kojarzy się z nagłym i silnym urazem. Natomiast złamanie zmęczeniowe, zwane też przeciążeniowym, to uraz, który rozwija się stopniowo w wyniku wielokrotnego przeciążania struktur biodra. Pęknięcie kości może być wywołane nawet stosunkowo słabym obciążeniem.

Złamanie zmęczeniowe częściej pojawia się w obszarze podudzia lub stopy, ale zdarza się także w biodrze, a dokładniej w szyjce kości udowej – komentuje Paweł Czarnocki  

Złamanie zmęczeniowe szyjki kości udowej – objawy

• narastającym bólu w biodrze podczas wysiłku
• skrócenie nogi oraz rotacja stopy do wewnątrz
• problem przy obciążaniu nogi, a także podczas chodzenia
• może pojawić się obrzęk, zaczerwienienie

Złamanie zmęczeniowe u sportowców

Złamanie zmęczeniowe to kontuzja występująca u sportowców. Jest ona wynikiem błędów popełnianych podczas treningu.

Jakie są częste błędy treningowe, które mogą doprowadzić do złamania zmęczeniowego?

• zbyt duże obciążenia
• brak treningu uzupełniającego, którego celem jest wyrównanie skutków submaksymalnych obciążeń
• intensywne sesje treningowe u osoby z zaburzeniami równowagi lub niewłaściwą stabilizacją stóp lub bioder
• niewłaściwie dobrany trening u osób, które rozpoczynają uprawiać sport
• brak rozgrzewki przed treningiem lub/i brak relaksacji po treningu

Złamanie zmęczeniowe może zdarzyć się podczas zbyt dużych i dynamicznych obciążeń w trakcie ćwiczeń na siłowni – zauważa Paweł Czarnocki

3. BÓL BIODRA A AWULSYJNE ZŁAMANIE KOLCA BIODROWEGO

Awulsyjne złamanie kolca biodrowego to jedna z form złamania zmęczeniowego.

Złamanie awulsyjne – co to właściwie jest?

Złamanie awulsyjne to oderwanie fragmentu przyczepu mięśnia z fragmentem kości, do którego był przymocowany. W maksymalnym obciążeniu może dojść do całkowitego oderwania przyczepu.

Awulsyjne złamanie kolca biodrowego pojawia się wtedy, gdy siła mięśniowa lub dynamika skurczu jest większa niż wytrzymałość kostna przyczepu mięśnia.

Awulsyjne złamanie kolca biodrowego – kto najczęściej choruje?

Na złamanie awulsyjne szczególnie narażone są:

• dzieci i młodzież w okresie przyspieszonego wzrostu
• ludzie o niskim poziomie sprawności ogólnej, u których kości bywają bardzo kruche

Jak dochodzi do awulsyjnego złamania kolca biodrowego?

Napięta grupa mięśniowa zostaje poddana przeciążeniu/szarpnięciu, skutkiem czego jest oderwanie fragmentu kolca kości biodrowej.

Do urazu może dojść podczas powtarzających się mikrourazów, które powodują przeciążenia. Najczęściej uraz ten pojawia się podczas szarpnięcia lub zeskoku.

Awulsyjne złamanie kolca biodrowego – objawy

Częste objawy to:

• zmniejszona siła mięśniowa
• ból
• tkliwość palpacyjna
• obrzęk
• krwiaki
• zdarza się, że obszar biodra może wydawać się zniekształcony

4. USZKODZENIE KALETKI MAZIOWEJ KRĘTARZA LUB MIĘŚNIA LĘDŹWIOWO-BIODROWEGO

Zapalenie kaletki krętarza większego kości udowej – co to właściwie jest?

Uszkodzenie pojawia się w wyniku długotrwałego drażnienia części ścięgnistej mięśnia naprężacza powięzi szerokiej przez ocieranie jej o krętarz.

Zapalenie kaletki krętarza większego kości udowej – kto najczęściej choruje?

Zapalenie kaletki krętarza większego to uraz, który często pojawia się u osób, które nadmiernie obciążają biodro – zdarza się u biegaczy długodystansowych lub tancerzy.

Zapalenie kaletki krętarza większego kości udowej – objawy

Jakie są najczęstsze objawy zapalenia kaletki krętarza większego?

• ból z boku biodra
• problem z poruszaniem się

Zapalenie kaletki krętarza, zapalenie ścięgna naprężacza powięzi szerokiej, biodro trzaskające

Zapalenie kaletki krętarza może być powiązane z zapaleniem ścięgna naprężacza powięzi szerokiej i biodrem trzaskającym. 

5. BÓL BIODRA A NACIĄGNIĘCIE LUB NADERWANIE MIĘŚNI ROTATORÓW BIODRA

Z uwagi na fakt, że mięśni rotatorów biodra jest dużo, to uszkodzenie może pojawić się w różnych obszarach. Uraz często dotyczy mięśnia gruszkowatego lub mięśni pośladkowych (mięsień wielki, średni, mały).

Naderwanie mięśni rotatorów biodra u osób aktywnych

Naciągnięcie lub naderwanie mięśni rotatorów biodra może pojawić się w wyniku przeciążenia mięśnia podczas treningu. Zarówno gwałtowny ruch jak również mało intensywny, ale za to długotrwały i powtarzający się ruch może wywołać uraz.

Uraz może być wynikiem błędów treningowych, takich jak brak rozgrzewki przed treningiem oraz brak rozciągania po – komentuje Paweł Czarnocki

Naciągnięcie, naderwanie mięśni rotatorów biodra – objawy

Naderwanie mięśni rotatorów może dawać nieznacznie silniejsze dolegliwości jak naciągnięcie, natomiast objawy bólowe są podobne. Badanie USG może wskazać czy mamy do czynienia z naciągnięciem czy naderwaniem.

Nieleczone naciągnięcie może doprowadzić do naderwania, a z czasem w wyniku kolejnych urazów może dojść do zerwania mięśnia – zauważa Paweł Czarnocki

Jakie są częste objawy naciągnięcie, naderwanie mięśni rotatorów biodra? 

• stan zapalny
• ból okolicy biodra
• ograniczenia ruchomości
• może pojawić się krwiak, obrzęk

6. USZKODZENIE W OBSZARZE PASMA BIODROWO-PISZCZELOWEGO

Pasmo biodrowo–piszczelowe – co to właściwie jest?

Zespół pasma biodrowo–piszczelowego określany jako ITBS to struktura ścięgnista zlokalizowana na bocznej stronie uda. Biegnie od grzebienia kości biodrowej ponad powierzchnią kości udowej, aż do kłykcia kości piszczelowej. Jest częścią powięzi, której jednym z zadań jest zagwarantowanie prawidłowego działania mięśni.

Funkcją pasma biodrowo-piszczelowego jest ograniczenie nadmiernego przywodzenia w stawie biodrowym oraz stabilizacja wyprostna kolana.

Zwiększone napięcie w obszarze pasma biodrowo–piszczelowego może być przyczyną stanu zapalnego okolicy krętarza większego kości udowej (biodro strzelające) oraz przeciążeń bocznej części stawu kolanowego.

Uszkodzenie pasma biodrowo–piszczelowego – kto najczęściej choruje?

Obszar pasma biodrowo–piszczelowego często jest narażony na uszkodzenia. W grupie ryzyka są między innymi:

• biegacze
• kolarze
• sportowcy uprawiający inne dyscypliny, podczas których dochodzi do ciągłej, w jednym zakresie (np. zgięcie, wyprost kolana) i jednostajnej pracy stawów kończyn dolnych

CHCESZ wiedzieć więcej? Przeczytaj o innej, częstej dolegliwości jaką jest kolano biegacza.

Zespół pasma biodrowo–piszczelowego może pojawić się również u ludzi, których praca wymaga częstego zginania i prostowania kolan. 

Zespół pasma biodorowo–piszczelowego (ITBS) – objawy

Dolegliwości bólowe powoduje tarcie pasma biodrowo-piszczelowego o kłykieć boczny kości udowej. Objawy pojawiają się przede wszystkim podczas chodzenia lub biegania, czyli podczas powtarzalnych zgięć kolana. Dolegliwości mogą stopniowo narastać przy każdym kolejnym kroku.

Objawy najczęściej nie są obecne podczas spoczynku.

Pacjenci amatorsko lub zawodowo uprawiający sport skarżą się na ból podczas treningu (w trakcie lub po). Z czasem ból staje się przewlekły – zauważa Paweł Czarnocki

Najczęstsze objawy zespołu pasma biodorowo–piszczelowego

• ból po zewnętrznej stronie kolana
• ból podczas chodzenia, biegania
• miejscowa tkliwość, 2-3 cm powyżej linii stawu kolanowego po stronie bocznej, w okolicy kłykcia bocznego kości udowej
• czasem pojawia się utrudnienie z określeniem miejsca bólu – wtedy ból określany jest jako promieniujący
• może pojawić się uczucie przeskakiwania napiętego pasma po kłykciu podczas ruchu zgięcia stawu kolanowego
• obrzęk, najczęściej poniżej stawu kolanowego, w obszarze gdzie pasmo przyczepia się do kości piszczelowej
• ból może promieniować wzdłuż pasma biodrowo–piszczelowego, aż do zewnętrznej strony uda lub biodra
• uczucie kłucia, mrowienie w udzie
• drętwienie uda po zewnętrznej stronie

Zespół pasma biodrowo–piszczelowego (ITBS) – przyczyny

Najczęstszym powodem powstania zespołu pasma biodorowo–piszczelowego jest:

• zbyt mała elastyczność pasma biodrowo-piszczelowego
• brak równowagi siły mięśniowej pomiędzy przeciwnymi grupami mięśni – osłabienie niektórych mięśni przy nadmiernym wzmocnieniu przeciwnych, np. słabe mięśnie odwodzące udo przy mocnych mięśniach przywodzących
• niewłaściwa stabilizacja miednicy

Zespół pasma biodorowo–piszczelowego (ITBS) – czynniki ryzyka wystąpienia choroby

Możemy wyróżnić dwie grupy czynników, które zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia tej choroby:

• czynniki zewnętrzne – aktywność sportowa, niewłaściwe przygotowanie, błędy treningowe (złe nawyki treningowe), obuwie itp.
• czynniki wewnętrzne – uwarunkowania anatomiczne, np. dysplazja stawu biodrowego, kolana szpotawe, różnice w długości kończyn dolnych

Co zrobić w przypadku podejrzenia zespołu pasma biodrowo-piszczelowego?

Gdy istnieje podejrzenie zespołu pasma biodrowo-piszczelowego to należy zaprzestać wykonywania aktywności, które nasilają dolegliwość. Warto schłodzić bolesną okolicę i udać się na konsultację do lekarza lub fizjoterapeuty. Wczesne rozpoznanie i właściwa diagnoza umożliwi wdrożenie odpowiedniego leczenia.

Zespół pasma biodorowo–piszczelowego – diagnoza

Wywiad przeprowadzony z Pacjentem podczas pierwszej wizyty oraz badanie, najczęściej pozwala postawić diagnozę w przypadku zespołu pasma biodrowo-piszczelowego.

Warto pamiętać, że istnieją inne choroby, które mogą dawać podobne objawy, na przykład:

• złamanie zmęczeniowe
• uszkodzenie łąkotki bocznej
• uszkodzenie więzadła bocznego

Zespół pasma biodrowo–piszczelowego – RTG, rezonans magnetyczny, USG

RTG, rezonans magnetyczny lub USG może potwierdzić diagnozę.

Zespół pasma biodorowo–piszczelowego – fizjoterapia i leczenie w Krakowie

Jakie są metody leczenia zespołu pasma biodrowo-piszczelowego?

To częsta dolegliwość, która jest przyczyną bólu kolan u osób aktywnych fizycznie np. biegaczy, kolarzy. Nieleczona choroba może uniemożliwić dalszą aktywność.

Skuteczne leczenie zespołu pasma biodrowo-piszczelowego w pierwszej kolejności polega na wyeliminowaniu przyczyn, które do niego doprowadziły.

Fizjoterapia w przypadku tej choroby skoncentrowana jest na:

• uelastycznieniu pasma biodrowo-piszczelowego, przede wszystkim w obszarze bocznym kolana
• aktywizacji struktur mięśniowo-powięziowych oraz torebek stawowych, głównie kolana i biodra
• poprawie prawidłowej równowagi mięśniowej
• poprawie stabilizacji

Poprawa siły mięśniowej odwodzicieli i zginaczy stawu biodrowego powoduje, że pasmo biodrowo-piszczelowe przestaje być głównym stabilizatorem, co w rezultacie umożliwia jego skuteczne rozciągnięcie. Lepsza elastyczność z kolei zmniejsza tarcie pomiędzy pasmem a kłykciem kości udowej – a to jest istotną przyczyną uszkodzeń tego pasma.

Jeśli do gabinetu zgłasza się biegacz, to warto aby fizjoterapeuta przeanalizował technikę biegową, gdyż często na tym etapie pojawiają się błędy, które należy wyeliminować, poprzez odpowiednio dobrane ćwiczenia. Kolejna kwestia to skorygowanie błędów treningowych – zauważa Paweł Czarnocki

Zespół pasma biodrowo-piszczelowego – profilaktyka

Co zrobić, żeby uniknąć wystąpienia zespołu pasma biodrowo-piszczelowego?

• odpowiednio przygotować organizm do aktywności sportowej
• unikać błędów treningowych
• dobierać odpowiednie jednostki treningowe (częstotliwość powinna uwzględniać czas niezbędny na regenerację)
• pamiętać o rozgrzewce oraz rozciąganiu
• dobierać odpowiednie trasy biegowe
• wdrażać ćwiczenia – funkcjonalne, stabilizujące, rozciągające, których celem jest wzmocnienie wszystkich grup mięśniowych

To wszystko pomoże uniknąć przeciążeń.

Jakie są rokowania w przypadku wystąpienia zespołu pasma biodrowo-piszczelowego?

Zespół pasma biodrowo-piszczelowego jest leczony poprzez odpowiednio dobrane zabiegi fizjoterapeutyczne. Najczęściej dolegliwość mija gdy zostaną zdefiniowane a następnie wyeliminowane błędy treningowe. W przypadku tej dolegliwości rokowanie jest więc dobre.

Leczenie inwazyjne polegające na przeprowadzeniu operacji zdarza się dość rzadko.

Biodro – złamanie, stłuczenie i inne urazy – gdzie leczyć w Krakowie?

Podejrzewasz, że możesz mieć problem z biodrem? Dolegliwości bólowe w obrębie stawu biodrowego warto SKONSULTOWAĆ SIĘ Z FIZJOTERAPEUTĄ.

MAMY DOŚWIADCZENIE w leczeniu kontuzji i urazów w obrębie stawu biodrowego. Lata praktyki pozwoliły nam opracować terapie, które pomagają znaleźć i wyeliminować przyczynę dolegliwości, dzięki temu skutecznie leczymy nawet przewlekłe stany pourazowe.