Fizjoterapia po rekonstrukcji więzadła ACL

Dowiedz się co to właściwie jest, jakie są przyczyny, objawy, kto najczęściej choruje, jak wygląda diagnoza oraz jak leczyć tę dolegliwość…

Spis treści

Więzadło krzyżowe przednie ACL – co to właściwie jest?

Więzadło krzyżowe przednie ACL (Anterior Cruciate Ligament) znajduje się wewnątrz stawu kolanowego. Jego główną funkcją jest hamowanie nadmiernego przesuwania się do przodu kości piszczelowej względem kości udowej. ACL ogranicza też rotację boczną piszczeli i zapewnienia stabilność kolana.

ACL to najważniejsze więzadło stabilizujące staw kolanowy. Zerwanie więzadła krzyżowego przedniego ACL powoduje dużą niestabilność kolana, w efekcie Pacjent odczuwa „wypadanie” kolana do przodu i do boku.

Najczęściej uszkodzeniu ulega więzadło krzyżowe przednie ACL, które jest najlepszym stabilizatorem kolana oraz głównym „źródłem” informacji dla czucia głębokiego (propriocepcji).

Uraz więzadła krzyżowego przedniego ACL – przyczyny

Do kontuzji ACL może dojść gdy nastąpi

kontuzja sportowa lub wypadek
kombinacja ruchu zgięcia, skrętu i ugięcia w kierunku bocznym
silny urazowy przeprost kolana
nagła i mocna rotacja kolana przy równocześnie ustabilizowanej stopie
szybka zmiana kierunku biegu
po szybkim wyskoku
zaburzenie pracy mięśni prostowników i zginaczy stawu kolanowego
uwarunkowania anatomiczne – nieprawidłowa budowa
zaburzenie czucia głębokiego
kompensacja spowodowana zaburzeniami wzorca ruchu
„nałożenie się” wielu zmian przeciążeniowych
wcześniejsze urazy stawu kolanowego
rozpoczęcie intensywnych treningów bez przygotowania – niewystarczająco elastyczne tkanki nie są gotowe do obciążeń

Uraz więzadła krzyżowego przedniego ACL – diagnoza

Uraz więzadła krzyżowego przedniego ACL diagnozuje się po wywiadzie z Pacjentem, badaniu i testach fizykalnych.

Uraz więzadła krzyżowego przedniego ACL – badanie RTG, USG, Rezonans Magnetyczny

W celu potwierdzenia diagnozy należy przeprowadzić również badania obrazowe, takie jak RTG, USG czy MR (Rezonans Magnetyczny).

Rekonstrukcja więzadła ACL – fizjoterapia pooperacyjna w Krakowie

Ważną kwestię po rekonstrukcji więzadła ACL jest możliwie szybko rozpoczęta fizjoterapia – wtedy szansa na powrót do zdrowia jest większa.

Podczas pierwszej wizycie w gabinecie, po zbadaniu Pacjenta fizjoterapeuta ustala plan leczenia. Zakres terapii jest dobierany do Pacjenta indywidualnie, po dokładnej analizie stanu zdrowia oraz jego kondycji.

Rekonstrukcja więzadła ACL – zabiegi w gabinecie fizjoterapii

Fizjoterapeuta wykonuje zabiegi:

przeciwzapalne
przeciwobrzękowe
przeciwbólowe

Cele fizjoterapii pooperacyjnej po uszkodzeniu więzadła ACL

zwiększenie ruchomości w stawie
zmniejszenie stanu zapalnego
ograniczenie bolesności

Rekonstrukcja więzadła ACL – ćwiczenia

Fizjoterapeuta wprowadza:

ćwiczenia mobilizujące rzepkę
ćwiczenia rozciągające mięśnie z pasma kulszowo-goleniowego oraz biodrowo-piszczelowego
ćwiczenia wzmacniające przywodziciele i odwodziciele stawu biodrowego oraz mięśnie pośladkowe
ćwiczenia równowagi oraz propriocepcji

Celem ćwiczeń prowadzonych po rekonstrukcji więzadła ACL jest uzyskanie możliwie pełnego wyprostu i zgięcia w operowanym stawie kolanowym. Istotnym punktem w procesie leczenia jest poprawa czucia głębokiego w operowanej kończynie.

Po rekonstrukcji więzadła ACL ważne jest odzyskaniem pełnej ruchomości w stawie oraz wypracowanie prawidłowego wzorca chodu.

Istotne są ćwiczenia równowagi i propriocepcji, które zwiększają siłę mięśniową oraz polepszają czucie stawowe. Ten element terapii wchodzi również w zakres działań profilaktycznych – wykonywane ćwiczenia zabezpieczają staw kolanowy przed kolejnymi urazami.

Fizjoterapeuta monitoruje czy Pacjent wykonuje ćwiczenia prawidłowo. Jest to kluczowe aby ograniczyć ryzyko ponownego uszkodzenia więzadła ACL. Więzadło jest wrażliwe na ponowne uszkodzenia i należy o tym pamiętać.

Warto pamiętać o treningu siłowym. Fizjoterapeuta na początku wprowadza ćwiczenia w zamkniętym łańcuchu kinematycznym, co świetnie wpływa na stymulację i stabilizację stawu. Następnie wprowadzane są ćwiczenia w otwartych łańcuchach kinematycznych, które pobudzają poszczególne partie mięśni.

Na poszczególnych etapach leczenia więzadła ACL, Pacjent wykonuje ćwiczenia wzmacniające mięśnie, których poziom trudności jest zwiększany w miarę postępu. Wszystkie etapy mają wytworzyć optymalną stabilność kolana.

Fizjoterapeuta korzysta z różnych narzędzi. W leczeniu więzadła ACL po rekonstrukcji sprawdza się również fizykoterapia, która działa przeciwbólowo, redukuje stan zapalny, ból i obrzęk. Dobre efekty daje laseroterapia, magnetoterapia, krioterapia czy elektroterapia.

„Kiedy mogę zacząć obciążać kończynę?” – to jedno z częstych pytań, które zadaje Pacjent po operacji rekonstrukcji więzadła – wspomina Paweł Czarnocki

Odpowiednio poprowadzona fizjoterapia po rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego ACL ma na celu przywrócenie sprawności jaką Pacjent miał przed urazem. Jednym z ważnych warunków powrotu do zdrowia jest zaangażowanie Pacjenta. Proces terapeutyczny nie kończy się wraz z opuszczeniem gabinetu, Pacjent otrzymuje instruktaż ćwiczenia do samodzielnego wykonywania w domu.

Rekonstrukcja więzadła krzyżowego przedniego ACL – powrót do aktywności fizycznej

Fizjoterapeuta monitoruje postępy leczenia i na tej podstawie decyduje kiedy może nastąpić powrót do aktywności fizycznej.

Fizjoterapeuta analizuje:

wzorzec chodu i równowagę
zakres ruchu w stawie kolanowym
poziom siły mięśniowej
stopień poprawy priopriocepcji
obecność obrzęku
występowanie dolegliwości bólowych
ogólną wydolność Pacjenta

Rekonstrukcja więzadła ACL a orteza

Bezpośrednio po rekonstrukcji więzadła zdarza się, że przydatna będzie orteza sztywna. Dzięki ortezie można kontrolować zakres ruchu stawu kolanowego, poprawić wytrzymałość kolana oraz stabilność stawu. Orteza chroni również przed ponownym urazem. Czas używania ortezy oraz moment jest usunięcia kontroluje lekarz.